Fabryka biznesu

---

Wiesz co łączy takie firmy jak Apple, Facebook, Slack, Airbnb? Osiągnęły niesamowity sukces biznesowy wykorzystując efekt sieciowy.

Co to jest efekt sieciowy?

Efekt sieciowy to pojęcie w ekonomii, które polega na tym, że konsumenci odnoszą korzyści z posiadania określonego dobra, gdy zwiększa się jego popularność. A mówiąc inaczej - wartość danego produktu lub usługi dla klienta rośnie poprzez wartości dostarczane przez innych konsumentów tego produktu lub usługi.

Przykład ze starych czasów. Faks. Stawał się coraz bardziej użyteczny, kiedy miało go coraz więcej firm i osób. W końcu po co Ci faks, jeśli nikt inny by z niego nie korzystał (nie byłoby do kogo wysyłać faksów).

Przykład bardziej współczesny. Proszę bardzo. Facebook. Po co miałbyś tutaj zamieszczać swoje zdjęcia, skoro nikt inny nie mógłby ich zobaczyć.

Wartości niesieciowe i wartości sieciowe

Większość produktów wykorzystujących efekt sieciowy dostarcza klientom wartości sieciowe (bazujące na interakcjach z innymi użytkownikami) oraz wartości niesieciowe (wartości niezależne od sieci, wynikające z użycia produktu bez interakcji z innymi użytkownikami).

A oto dwa przykłady:
• serwisy internetowe (wartości niesieciowe są generowane przez twórców serwisu, wartości sieciowe - komentarze dodawane przez czytelników serwisu),
• telefony komórkowe (wartości niesieciowe – funkcje takie jak budzik, kalendarz, aparat fotograficzny itp.; wartości sieciowe – komunikowanie się z innymi).

Wiele firm, które produkowało produkty lub świadczyło usługi czysto o wartościach niesieciowych, zmodyfikowało swoje produkty/usługi tak, aby zawierały one wartości sieciowe. Doskonałym przykładem jest tu Allegro i Booking.com, które wprowadziły oceny i opinie użytkowników. Zobacz o ile łatwiej teraz użytkownikom podejmować decyzje zakupowe, widząc wielu zadowolonych innych klientów.

Ciekawym przykładem jest też Netflix, który wykorzystuje efekt sieciowy pośrednio. Rosnąca baza płacących klientów sprawia, że firma ma więcej pieniędzy, które może przeznaczyć na inwestycje w dobre filmy i seriale. A na tych skorzystają oczywiście wszyscy użytkownicy Netflixa.

Jak możesz wykorzystać efekt sieciowy w swojej firmie?

Najpopularniejsze są dwie drogi:
• Stosując produkty lub usługi, które już są bardzo popularne (np. proponując klientom płatność kartą VISA lub BLIKIEM albo umiejętnie pojawiając się w social mediach).
• Tworząc efekt sieciowy w ramach własnych produktów lub usług.

Pierwsze rozwiązanie możesz wdrożyć dość łatwo i szybko.

Co do drugiego rozwiązania, to poniżej znajdziesz kilka sposobów na to, by wykorzystać efekt sieciowy w Twoim biznesie. Oto one:

Przewaga pierwszego wchodzącego na rynek: ten kto pierwszy wchodzi na rynek w danym segmencie ma sporą przewagę w tworzeniu świadomości marki i budowaniu bazy klientów. To może prowadzić do efektu sieciowego, kiedy ta pierwsza na rynku firma zgarnia wszystkich potencjalnych klientów. Są też pewne ryzyka, bo bycie prekursorem niesie ryzyko braku zainteresowania ze strony klientów. Trzeba też dużo łożyć na marketing, badania i rozwój produktu.

Efekt zamknięcia (lock-in): klienci tak bardzo uzależniają się od produktu lub usługi, że trudno im przejść do konkurenta (np. ekosystem Androida lub Apple).

Tworzenie komplementarnych produktów i usług: oferowanie klientom czegoś, co ułatwiłoby im korzystanie z Twoich głównych produktów lub usług. Rozwijanie komplementarnych dóbr pomaga zwiększyć "lepkość" całej firmy i przyciągnąć nowych użytkowników. Być może przyjdą oni ze względu na jeden z dodatkowych produktów (np. Apple kiedy zintegrował iTunes Store ze swoim produktem iPod, co pozwoliło osiągnąć im przewagę konkurencyjną nad innymi producentami odtwarzaczy MP3).

Wykorzystanie efektu platformy: stworzenie platformy czyli produktu lub usługi, która umożliwia innym tworzenie produktów lub usług na niej opartych (np. system operacyjny Android umożliwiający programistom tworzenie aplikacji, które mogą być używane na urządzeniach z systemem Android).

Dopłacanie do transakcji nowych użytkowników: taką strategię obrał Uber, który dopłacał do kosztów przejazdów, przez co oferował niższe ceny niż jego konkurenci i przyciągał więcej użytkowników (trzeba mieć tu duży kapitał).

Budowanie społeczności: tą strategię wykorzystał Airbnb, aby zdobyć udział w rynku w branży wynajmu wakacji. Stworzyło zaufaną platformę do wynajmu mieszkań, budując społeczność gospodarzy i gości. W miarę jak więcej osób dołączało do Airbnb, stawało się ono bardziej wydajne i oferowało niższe ceny, co przyciągało jeszcze więcej użytkowników.

Wykorzystanie punktów krytycznych: czyli momentów, w których produkt lub usługa stają się bardziej popularne i rosną wykładniczo. Identyfikując te momenty, można wykorzystać je do zwiększenia swojego wzrostu (np. Airbnb wykorzystało marketing szeptany, aby ludzie mówili o ich produkcie w pierwszych dniach działalności).

Zwiększenie korzyści skali: świetnym przykładem są tutaj konsole do gier takie jak XBox czy Playstation - jeśli na daną konsolę dostępnych jest wiele gier, klienci będą bardziej skłonni do zakupu samej konsoli.

Partnerstwo z firmami komplementarnymi: przykład Amazona, który zawarł partnerstwo z UPS i FedEx, które dostarczały paczki. Dzięki temu Amazon dotarł do większej liczby konsumentów i zaoferował im lepsze wrażenia z kontaktu z firmą. Ponadto, gdy więcej osób dołączyło do Amazona, stał się on bardziej wydajny i oferował niższe ceny, co przyciągało jeszcze więcej użytkowników.

Dążenie do doskonałości operacyjnej: klient powinien mieć jak najlepsze doświadczenia związane z transakcją. Czyli musi świetnie działać system, musi być przyjazny interfejs, sprawna obsługa klienta oraz powinien być łatwy proces składania zamówienia.