„Czarne Łabędzie” to wydarzenia pozornie leżące poza ramami prawdopodobieństwa, a mimo to wciąż mają miejsce.




Jako ludzie jesteśmy całkiem dobrzy w przetwarzaniu różnych sygnałów z naszego otoczenia w użyteczne informacje. Jest to rodzaj talentu, który pozwolił nam na stworzenie metody naukowej, filozofowania na temat natury istnienia oraz stworzenia złożonych matematycznych modeli.

Jednakże tylko dlatego, że jesteśmy w stanie rozmyślać nad porządkiem świata, nie oznacza, że jesteśmy w tym dobrzy.

Zwykle postrzegamy świat przez pryzmat naszych ograniczonych wyobrażeń. Kiedy uda nam się zbudować jakieś podstawowe rozeznanie na temat tego, jak działa świat, trzymamy się go ściśle.

Jednakże dlatego, że ludzka wiedza ciągle się poszerza i ewoluuje, dogmatyczne podejście jest pozbawione sensu. Nie dalej jak 200 lat temu lekarze i naukowcy byli absolutnie przekonani o słuszności ich wiedzy w dziedzinie medycyny. Dzisiaj ich przekonania wydają nam się śmieszne. Wyobraź sobie, że idziesz do lekarza ze zwyczajnym przeziębieniem, a jako receptę otrzymujesz obłożenie się wężami i pijawkami.

Dogmatyczne podejście do naszych przekonań sprawia, że nie widzimy tych koncepcji, które leżą poza naszymi zestawami przekonań, które uznaliśmy za prawdziwe. Nie możesz, przykładowo, zrozumieć medycyny, jeśli nie wiesz o istnieniu zarazków. Możesz starać się wyjaśnić przyczyny choroby w racjonalny sposób, ale ostatecznie pokona Cię brak podstawowych informacji.

Takie dogmatyczne myślenie może narazić Cię na nieprzyjemne niespodzianki. Czasami jesteśmy zaskoczeni danym wydarzeniem nie dlatego, że jest przypadkowe, ale dlatego, że nasze wyobrażenie jest zbyt wąskie. Takie niespodzianki są nazywane „czarnymi łabędziami” i mogą poddać w wątpliwość nasze wyobrażenie o rzeczywistości.

Zanim ktokolwiek zobaczył na własne oczy czarnego łabędzia, myślano, że wszystkie łabędzie są białe. Dlatego wszystkie wyobrażenia dotyczące łabędzi zawsze zakładały, że łabędź jest biały. Kolor był zatem nieodzowną częścią tego, co nazywamy łabędziem. Kiedy więc odkryto, że istnieją czarne łabędzie, rozumienie czym jest łabędź zmieniło się diametralnie.

Jak przekonasz się za chwilę, „czarne łabędzie” mogą być czymś trywialnym, jak odkrycie, że nie wszystkie łabędzie są czarne lub czymś poważnym, jak utrata majątku życia z powodu krachu na giełdzie.