Wyplącz się z sieci irracjonalnych porównań i zacznij podejmować świadome decyzje
Co tak naprawdę ma wpływ na nasze decyzje? Jak wyjaśnia Dan Ariely w swojej książce „Potęga irracjonalności. Ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje”, każdego dnia dokonujemy niezrozumiałych, czasem zupełnie absurdalnych wyborów. Od poniedziałku przechodzimy na dietę tylko po to, by we wtorek zjeść szarlotkę, której zapach przyciągnął nas do pobliskiej cukierni. Kupujemy droższe produkty, myśląc, że są droższe lub skuteczniejsze. Przykłady można mnożyć i, co ciekawe, takie zachowanie da się wytłumaczyć. Jak?
Błędne koło porównań
Autor książki
„Potęga irracjonalności. Ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje”, większość z nas podejmuje decyzje, kierując się wyłącznie porównaniami. Lubimy to, co droższe, atrakcyjniejsze, a nawet lepiej wyeksponowane. W teorii nie ma w tym nic złego, że chcemy „rozpieszczać się” jakością. Problem w tym, że ma to wpływ również na nasze poczucie szczęścia. Dlaczego?
Przede wszystkim dlatego, że w pewnym momencie możemy poczuć się przytłoczeni i wiecznie niezadowoleni. Ciągłe poszukiwanie kontrastów uwypukla nie tylko zalety, ale również wady naszych wyborów. Pętla porównań prowadzi nie tylko do podjęcia lepszej, w naszym mniemaniu decyzji, ale również do obserwacji, na podstawie których odczuwamy zazdrość.
Powody takich negatywnych emocji doskonale oddaje cytat: „…kiedy masz Boxstera, to żałujesz, że nie masz 911. A wiesz, czego żałują ludzie, którzy mają 911? Że nie mają Ferrari”. Ciągłe zestawianie lepszych i gorszych rzeczy uświadamia nam, że nie na wszystko możemy sobie pozwolić, a stąd już prosta droga do niezwykle męczącej frustracji…
Zguba porównań od kuchni
Niezadowolenie z życia to jednak niejedyny problem. Dan Ariely w swojej książce „Potęga irracjonalności. Ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje” mówi, że porównania sprawiają także, że przeceniamy to, co posiadamy. Mowa tu nie tylko o wartościach materialnych, takich jak samochód czy mieszkanie, ale również o wiedzy, doświadczeniu, opinii… Ciężka nam rozstać się z czymś, co jest „nasze”, szczególnie jeśli pracowaliśmy na to przez dłuższy czas. Tymczasem mieszkanie, które tak kochamy, w pewnym momencie może przestać spełniać oczekiwania, a wyrobione zdanie czasem okazuje się błędne.
Należy wspomnieć także o tym, że istnieje o wiele większy problem niż przeszacowywanie tego, co mamy. Często bowiem dzieje się tak, że nasze oczekiwania kształtuje doświadczenie. Kiedy w naszym umyśle pojawiają się pewne stereotypy, zaczynamy naśladować zachowania, których spodziewalibyśmy się po danym stereotypie. Oczekiwania są o tyle zgubne, że wpływają na racjonalne myślenie.
Dowodem tego faktu jest znany wszystkim efekt placebo – wiara w skuteczność „leku” sprawia, że zaczyna on działać, a pacjenci czują się lepiej, choć nie ma to nic wspólnego z substancją, którą zażyli. Podobnie jest z „mocnym” postanowieniem diety – oczekujemy szybkich efektów, dlatego wychodzimy z irracjonalnego założenia, że kilka dni deficytu kalorycznego jest wystarczającym poświęceniem, by sięgnąć po ciastko i nie ponieść z tego tytułu konsekwencji, które pojawią się na wadze.
Czy istnieje sposób na irracjonalność?
Irracjonalne myślenie towarzyszy nam niemal na każdym kroku i kierujemy się nim nie tylko w podejmowaniu decyzji prywatnych, ale również tych zawodowych. Należy podkreślić, że wcale nie jesteśmy bezradni wobec takiej postawy. Pierwszym krokiem, aby porzucić schemat irracjonalności, jest uświadomienie sobie jego istnienia. Absurdalne podejście do wielu kwestii jest dla nas naturalne i powinniśmy się z tym pogodzić.
Jednakże nie musimy się temu poddawać. W tym celu musimy zachować ostrożność. Baczna obserwacja tego, kiedy podejmujemy irracjonalne decyzje pod wpływem impulsu, pozwoli nam zrozumieć cały proces i w porę dostrzec błędy, które popełniamy, a także nasze słabości. Jeśli będziemy bardziej czujni, w końcu zaczniemy podejmować bardziej świadome decyzje. Dzięki temu nasze wybory w końcu staną się korzystne, a nie tylko oczywiste.
Dzięki lekturze książki „Potęga irracjonalności. Ukryte siły, które wpływają na nasze decyzje” uświadomisz sobie, jak bardzo absurdalne bywa ludzkie zachowanie. Dzięki tej wiedzy wzrośnie Twoja świadomość i w końcu wyplączesz się z sieci irracjonalności. Zajrzyj do ‘Fabryki wiedzy’, zapoznaj się ze streszczeniem niniejszej pozycji czytelniczej i poznaj inne lektury, dzięki której będziesz podchodził do życia mniej przypadkowo i bardziej metodycznie.
Streszczenia wszystkich książek opisywanych na blogu znajdują się w 'Fabryce wiedzy'. Znajdziesz w nich praktyczne wskazówki i rady, które możesz zastosować w swojej pracy, biznesie lub po prostu w życiu prywatnym. Aktualnie w 'Fabryce wiedzy' znajdziesz 608 streszczeń książek, a ich liczba zwiększa się z każdym tygodniem. Jeśli chcesz możesz wypróbować 'Fabrykę wiedzy' całkowicie za darmo. Wystarczy, że założysz darmowe konto użytkownika, a otrzymasz dostęp do wersji demo 'Fabryki wiedzy', która zawiera kilkanaście streszczeń książek. Zobaczysz też pełen katalog gotowych streszczeń książek biznesowych i samorozwojowych oraz dowiesz się jakie streszczenia wkrótce pojawią się w serwisie. Aby założyć darmowe konto użytkownika - kliknij tutaj.
